28 

 

αποτυχίας αλλά είναι αποτέλεσμα των πολλαπλών απαιτήσεων του ρόλου του. Η έρευνα έχει 

δείξει ότι η έκθεση σε αγχογόνους παράγοντες κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του ατόμου 

σχετίζεται  με  επίμονη  εγκεφαλική  υπεραντιδραστικότητα  κι  αυξημένη  πιθανότητα 

κατάθλιψης αργότερα στη ζωή [9]. 

Οι  αγχώδεις  και  καταθλιπτικές  διαταραχές  προκαλούν  με  τη  σειρά  τους 

κατακλυσμιαίες αλλαγές στο ανθρώπινο σώμα, κυρίως στις ενδοκρινικές κι ανοσοποιητικές 

λειτουργίες,  δημιουργώντας  ένα  φάσμα  σωματικών  ασθενειών.  Το  άγχος  είναι  παράγοντας 

που εμποδίζει τη δημιουργική προσαρμογή του ατόμου και κατ’ επέκταση την επαφή με τις 

καινούριες συνθήκες που η ασθένεια της άνοιας έχει επιφέρει στη ζωή του ασθενούς και του 

περιθάλποντος επίσης. 

Στη  συμπεριφορά  του  περιθάλποντος  παρατηρούνται,  επίσης,  αντιδράσεις  θυμού– 

ενοχής, θλίψης-κατάθλιψης, παραίτησης. 

Ο  περιθάλπων  νιώθει  θυμό,  γιατί  πρέπει  να  είναι  αυτός  που  θα  προσφέρει  την 

περίθαλψη  στον  πάσχοντα,  ενώ  άλλα  μέλη  της  οικογένειας  αποστασιοποιούνται  και  δε 

βοηθούν.  Εκτός  από  τον  θυμό  νιώθει  και  ενοχή  πιθανόν  για  τον  τρόπο  με  τον  οποίο  είχε 

συμπεριφερθεί  στον  πάσχοντα  πριν  αυτός  ασθενήσει.  Επιπροσθέτως,  νιώθει  ενοχή  που 

κάποιες  φορές  χάνει  τον  αυτοέλεγχό  του  και  πιστεύει  πως  αυτός  ο  ίδιος  προκαλεί  την 

αλλόκοτη συμπεριφορά του ασθενούς. Ενοχή μπορεί να προκύψει από το γεγονός ότι κάποιες 

φορές  ασχολείται  με  τις  δικές  του  ανάγκες  ή  από  το  ότι  αναθέτει  μέρος  της  φροντίδας  του 

ασθενούς  σε  επαγγελματίες  περιθάλποντες.  Ο  περιθάλπων  κυριεύεται  από  θλίψη,  εφόσον 

σταδιακά  δεν  μπορεί  να  επικοινωνήσει  λεκτικά  με  τον  ασθενή,  βλέπει  να  επιδεινώνεται  η 

κατάσταση του ασθενούς, να μην αναγνωρίζει πρόσωπα κλπ. 

Το  μεγαλύτερο  ποσοστό  των  περιθαλπόντων  βρίσκεται  στην  τρίτη  ηλικία.  Η  ίδια  η 

ηλικία  από  μόνη  της  είναι  καθοριστικός  παράγοντας  για  την  εμφάνιση  ψυχολογικών 

διαταραχών  όπως  η  κατάθλιψη.  Σύμπτωμα  που  παρουσιάζουν  οι  περιθάλποντες  είναι  η 

εξάντληση,  καθώς  ξοδεύουν  το  μεγαλύτερο  μέρος  της  ενέργειάς  τους  στην  φροντίδα  των 

ασθενών  με  άνοια.  Μπορεί  να  παρουσιαστούν,  επίσης,  συναισθηματικές  αντιδράσεις  όπως 

κλάμα, κυκλοθυμική διάθεση κλπ. Παρουσιάζουν, επίσης, συχνά έλλειψη συγκέντρωσης και 

σταδιακή απόσυρση από την κοινωνική ζωή, καθώς ο περιθάλπων δεν έχει ελεύθερο χρόνο 

στη διάθεσή του για κοινωνική συναναστροφή και διασκέδαση.